Aktualne dane dotyczące liczby zachorowań na raka – raport

Liczba zachorowań na raka stale rośnie. Eksperci dokładnie raportują dane dotyczące nowych zachorowań i zgonów. Dzięki temu mogą określić m.in. ryzyko zachorowania na raka, jego wpływ na społeczeństwo oraz skuteczność leczenia. Poznaj najnowsze dane na temat nowotworów.

Dane dotyczące zachorowań na nowotwory u dorosłych, młodzieży i dzieci gromadzone są w komputerowych bazach danych prowadzonych przez szpitale. Informacje te są również przesyłane do krajowych rejestrów zachorowań na raka. Są one wykorzystywane do opracowywania danych statystycznych w oparciu o określoną populację.

Rejestry dostarczają następujących informacji:

• zachorowalności na nowotwory złośliwe w populacji
• współczynnika umieralności na nowotwory złośliwe (ogólny i według określonych typów nowotworów);
• najczęstszych i najrzadszych typyów nowotworów w danej populacji;
• ryzyka zachorowania na raka lub zgonu z jego powodu w ciągu całego życia;
• wskaźników przeżywalności dla danego typu nowotworu (ogólne, 5-letnie, względne i wolne od nowotworów).

Aktualne dane dotyczące zachorowań na raka są publicznie dostępne. Można je znaleźć w raportach Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), Światowego Funduszu Badań nad Rakiem (World Cancer Research Fund International) oraz w rejestrach krajowych (np. National Cancer Institute w Stanach Zjednoczonych). Poniżej można znaleźć bardziej szczegółowe informacje na temat danych dotyczących nowotworów.

Na jakie nowotwory wzrasta liczba zachorowań?

Informacje dostarczone przez Global Cancer Observatory pokazują, że w 2018 r. na całym świecie odnotowano około 17 milionów przypadków raka. Na podstawie takich informacji statystycznych eksperci tworzą również prognozy na najbliższe lata. Nie wyglądają one zbyt optymistycznie. Według Global Cancer Observatory, w 2040 roku aż 30,2 miliona osób zachoruje na raka. Wzrost zachorowalności na nowotwory będzie widoczny we wszystkich krajach.

Zgodnie z Krajowym Rejestrem Nowotworów, obecnie ponad 1,17 mln Polaków żyje z chorobą nowotworową. Szacuje się, że na każde 100 tys. polskiej populacji co roku u około 440 osób zdiagnozowano nowotwór, a ponad 3 tysiące żyło z chorobą nowotworową zdiagnozowaną w ciągu ostatnich 10 lat.

Analizując dane statystyczne, można również zauważyć, że zachorowalność na poszczególne typy nowotworów wzrasta w kolejnych latach. Należą do nich:

Rak piersi

Rak piersi jest jednym z najczęściej występujących nowotworów. W 2020 roku choroba ta dotknęła 2,26 miliona osób. Według American Cancer Society liczba nowych przypadków wzrasta o 0,5% każdego roku.

Rak tarczycy

W ostatniej dekadzie wskaźnik zachorowalności na raka tarczycy wzrastał o około 6% rocznie. Może to być związane z rozwojem metod diagnostycznych i poprawą wykrywalności. Niektórzy badacze zwracają również uwagę na fakt, że współczesny styl życia przyczynia się do rozwoju tego nowotworu, a tym samym do wzrostu zachorowalności.

Rak nerki

Rak nerki nie jest bardzo częstym nowotworem. Jednak od początku XXI wieku odnotowano wzrost zachorowalności na ten nowotwór. Przyczyna tego wzrostu nie jest znana. Prawdopodobnie jest to związane ze zwiększoną wykrywalnością dzięki nowoczesnym metodom diagnostycznym.

Obserwowany wzrost zachorowalności na nowotwory związany jest ze zmianami demograficznymi. Społeczeństwa starzeją się, a długość życia wydłuża się. Natomiast wiek jest jednym z głównych czynników ryzyka nowotworów.

Wzrost liczby zachorowań na nowotwory wiąże się również ze zmianami w stylu życia i zmianami cywilizacyjnymi. Wiele z nich negatywnie wpływa na zdrowie i może przyczyniać się do rozwoju nowotworów. Należą do nich zanieczyszczenie powietrza, smog, dym tytoniowy czy nieprawidłowa dieta.

Nowotwory u dzieci i młodzieży

Według WHO rocznie odnotowuje się około 400 tysięcy przypadków nowotworów u osób w wieku od 0 do 19 lat. Najczęstszymi nowotworami wieku dziecięcego są:

• białaczki;
• chłoniaki;
• rak mózgu;
• guz Wilmsa (nowotwór złośliwy nerki).

Według American Cancer Society, liczba zachorowań na nowotwory wieku młodzieńczego i dziecięcego wzrosła w ciągu ostatnich dziesięcioleci. Dane zebrane i opublikowane przez Surveillance, Epidemiology, and End Results (SEER) w 2016 roku pokazują, że od 1975 roku nastąpił ogólny wzrost zachorowalności na nowotwory u dzieci aż o 27%.

Jednocześnie wzrósł wskaźnik przeżywalności. Zgodnie z danymi American Cancer Society, aż 85% dzieci i młodzieży przeżywa pięć lat lub dłużej. W latach 70. wskaźnik ten kształtował się na poziomie zaledwie 58%. Warto zauważyć, że nowotwory wieku dziecięcego są drugą przyczyną zgonów poniżej 15 roku życia.

Rak powoduje wyższe koszty leczenia lub trudności finansowe

Wzrost zachorowalności na raka prowadzi do wysokich kosztów społecznych i ekonomicznych. National Cancer Institute przewiduje, że do 2030 r. niezbędne wydatki związane z rakiem wzrosną do 246 mld USD rocznie w samych Stanach Zjednoczonych. Eksperci podkreślają jednak, że liczba ta może być niedoszacowana.

W 2019 roku amerykańskie Centers for Disease Control and Prevention opublikowało raport wskazujący, że aż 25% Amerykanów chorujących na raka ma problemy z opłaceniem swojego leczenia. Badania przeprowadzone przez SWOG Cancer Research Network wskazują, że aż 71% respondentów zgłosiło problemy finansowe w ciągu 12 miesięcy od rozpoczęcia terapii.

Następujące czynniki są ściśle związane z problemami finansowymi:

• niski dochód gospodarstwa domowego;
• niższy poziom wykształcenia;
• pochodzenie z mniejszości etnicznej;
• zamieszkiwanie na obszarach wiejskich.

Koszty leczenia są wyższe gdy rak jest w stopniu zaawansowanym. W takim przypadku terapia zwykle jest bardziej skomplikowana i potrzeba więcej procedur medycznych.

Czynniki ekonomiczne w znacznym stopniu wpływają na przeżywalność pacjentów z rakiem. Brak środków finansowych i ubezpieczenia zdrowotnego stanowi przeszkodę w dostępie do świadczeń opieki zdrowotnej. Pacjenci nie mogą korzystać z rzetelnej diagnostyki i nowoczesnych metod leczenia, a także profilaktyki i wczesnego wykrywania nowotworów.

Utrzymujące się dysproporcje w leczeniu nowotworów

Pomimo postępu w medycynie, dysproporcje w leczeniu nowotworów są nadal zauważalne. Duże znaczenie ma tu poziom dostępnej opieki zdrowotnej oraz sytuacja ekonomiczna. W biedniejszych krajach dostęp do nowoczesnych metod leczenia i wczesnej diagnostyki jest trudniejszy.

Na przeżywalność chorych na raka wpływa nie tylko poziom rozwoju społeczeństwa, ale także sam rodzaj nowotworu. Ze względu na niespecyficzne objawy i trudności diagnostyczne, niektóre rodzaje nowotworów wykrywane są dopiero w zaawansowanym stadium. Wówczas możliwości terapeutyczne są ograniczone i często nieskuteczne.

Obecnie wskaźniki zachorowalności na raka są wyższe w krajach bardziej rozwiniętych. Jest to związane ze stylem życia i większą ekspozycją na czynniki rakotwórcze. Jednocześnie szacuje się, że do 2040 r. częstość występowania chorób nowotworowych podwoi się w krajach o niskim wskaźniku rozwoju społecznego. Kraje te nie są odpowiednio przygotowane na taką sytuację.

W 2019 r. w Polsce doszło do 283 zgonów z powodu chorób nowotworowych na 100 000 mieszkańców, o 15% więcej w porównaniu ze średnią UE wynoszącą 247 zgonów na 100 000 mieszkańców. Ogólna umieralność z powodu chorób nowotworowych w Polsce należy do najwyższych w UE, mimo niższych niż w całej UE współczynników zachorowalności na raka zarówno wśród mężczyzn (niższe o 5%), jak i kobiet (niższe o 3%). Wskazuje to na opóźnienia w diagnozowaniu i sygnalizuje potencjalne problemy w dostępie do leczenia.

Monitorowanie zachorowalności na nowotwory w poszczególnych populacjach jest bardzo ważne. Statystyki pozwalają prognozować, jak nowotwory wpływają na społeczeństwo, jakie jest ryzyko ich rozwoju oraz szanse na skuteczne leczenie. Przyczyniają się również do poprawy jakości opieki zdrowotnej. Dostępne dane wskazują, że liczba nowych zachorowań na nowotwory wzrasta z każdym rokiem. Nowotwory piersi i płuc nadal należą do najczęstszych nowotworów złośliwych. Ponadto zaobserwowano wzrost liczby nowych przypadków raka nerki i tarczycy. Ta tendencja wzrostowa spowodowana jest głównie zmianami demograficznymi. Społeczeństwa starzeją się, a nowoczesny styl życia nie sprzyja zdrowiu i może zwiększać ryzyko zachorowania na raka.